Wat als de roze wolk uitblijft en je wordt overspoeld?

Een zwangerschap en de geboorte van je kindje is een levensveranderende gebeurtenis. Voor veel ouders is het een tijd van verwondering en verbinding.

Maar voor anderen voelt het allesbehalve roze. Angst, somberheid, spanning of schuldgevoelens kunnen gaan overheersen. En dat komt vaker voor dan je denkt.

Hoe vaak komt een postnatale depressie of angst voor dan?                             Om je even een beeld te geven en te laten zien dat je niet alleen bent.

• 1 op de 8 vrouwen ontwikkelt een prenatale en/of postnatale depressie
• 2 op de 10 vrouwen ervaart ernstige angstklachten na de bevalling
• Ook vaders zijn kwetsbaar want 5 tot 10% ontwikkelt depressieve klachten
• De kans is groter na een traumatische bevalling of eerdere psychische klachten in het verleden

Veel ouders worstelen in stilte en eenzaamheid. Ze vinden dat ze niet mogen klagen of denken dat ze falen.

Hun lijden blijft uit het zicht van de buitenwereld.

Hoewel ieder mens natuurlijk uniek is zie ik in de praktijk vaak onderstaande klachten bij mijn cliënten.

Een postnatale depressie herken je aan:

• Somberheid, leegte, vlak en verdoofd gevoel
• Verlies van interesse en plezier
• Schuldgevoelens, het gevoel te falen
• Gevoel van mentale en fysieke uitputting
• Verandering in eetlust
• Moeite met hechten aan de baby

Angstklachten na de bevalling uiten zich vaak als volgt:

• Piekeren, paniekaanvallen, controle behoefte
• Hyperalertheid of vermijding
• Ongecontroleerde lichamelijke sensaties zoals het voelen van tintelingen, trillingen en schokjes.
• Versterkte zintuigelijke ervaringen
• Angst dat er iets misgaat met je baby

Een depressie gaat vaak samen met angstgedachten en gevoelens.

Maar angstklachten kunnen ook op zichzelf staan. Wanneer angstklachten langdurig aanhouden, kunnen na verloop van tijd ook depressieve klachten ontstaan.

Belangrijk om te weten:
👉 Je kunt wél van je baby houden, ook als je dat door somberheid of overprikkeling niet altijd voelt.

Wat veroorzaakt deze klachten?

Soms lijken klachten uit het niets te komen. Maar vaak liggen er ervaringen onder die (nog) niet zijn verwerkt. Hierbij kun je denken aan

• Een (langdurig) vruchtbaarheidstraject
• Een of meerdere miskramen en/of abortussen.
• Een medisch of fysiek belastende zwangerschap vanwege complicaties, onzekerheid en tegenslagen
• Een traumatische bevallingservaring of NICU-opname
• Eerdere verlieservaringen of onverwerkt jeugdtrauma

Deze gebeurtenissen kunnen leiden tot somberheid, paniek, slaapproblemen, verhoogde alertheid of moeite met hechten.

Lichamelijke signalen van stress na de bevalling

Het lichaam laat vaak ‘zien’ wat woorden niet uitdrukken. In mijn praktijk hoor ik vaak lichamelijke klachten die zich uiten als

• Knoop in je maag, druk op je borst
• Trillende benen, verkramping, gevoel dat je benen niet meer willen
• Voortdurende onrust ervaren
• Benauwdheid of verdoofd gevoel
• Slaapproblemen en gevoel van uitputting

Dit zijn geen ‘vage’ klachten maar wijst erop dat je zenuwstelsel is blijven hangen in de overlevingsstand. In mijn begeleiding krijgt het voelen van je lichaam daarom ook een belangrijke plek.

De spagaat tussen zorgen en zelfzorg

In een tijd waarin je jezelf nauwelijks overeind houdt, moet je ook nog zorgen voor een baby die volledig van jou afhankelijk is.

“Eigenlijk heb ik genoeg aan mezelf. En toch móet ik door.” is iets wat ik veel hoor.

Die voortdurende zorg voor je pasgeboren baby vraagt enorm veel. Het ontbreekt vaak aan rust, slaap en tijd voor jezelf, precies datgene wat je zó nodig hebt. Zeker met alle aandacht voor wat je baby nodig heeft, kun je jezelf verliezen. Veel ouders voelen zich schuldig of tekortschieten. Het erkennen van deze innerlijke spagaat is een eerste stap richting mildheid en herstel. Voor je herstel is het namelijk essentieel dat je tijd en ruimte maakt voor jezelf. En dat mag schuren.

Herken je jezelf hierin?

Misschien pieker je veel, voel je je verdoofd, ben je snel overprikkeld of kun je niet genieten. Misschien heb je flashbacks, slaap je slecht of voel je je constant ‘aan’. In de kraamweek zijn deze gevoelens heel normaal. Als deze klachten nadien aanhouden of zelfs verergeren is het goed om aan de bel te trekken.

Veel ouders wachten maanden en soms zelf jaren totdat ze hulp vragen omdat ze denken dat deze klachten erbij horen of hopen dat het vanzelf weer overgaat. En dat is jammer want het kan zoveel lichter.

Zoals je hebt gelezen: je bent niet de enige en nog belangrijker: je mág hulp vragen. Je stelt je niet aan én het hoeft niet te blijven zoals jij je nu voelt!

Binnen Take Care Coaching bied ik 1:1 begeleiding aan vrouwen én mannen die vastlopen tijdens de zwangerschap of na de bevalling. Samen staan we stil bij wat er écht in jou gebeurde, en hoe je weer regie en verbinding kunt voelen met jezelf, je kind en je leven.